Potencjał Zeta
Potencjałem Zeta nazywa się potencjał elektryczny, który występuje na styku fazy ruchomej i fazy stałej. Powiązany on jest ze zjawiskiem powstawania dwuwarstwowej powłoki. Ładunek elektryczny cząsteczki koloidalnej określany jest przez tworzenie się powłoki wewnętrznej na powierzchni fazy stałej. Powłoka zewnętrzna powstaje poprzez przyciąganie elektrostatyczne jonów o przeciwnym ładunku elektrycznym. Występowanie potencjału Zeta, a co za tym idzie możliwość poruszania się cząsteczek koloidalnych pod wpływem przyłożonego, zewnętrznego napięcia elektrycznego, wiąże się z istnieniem zjawisk elektrokinetycznych. Do tego rodzaju zjawisk zalicza się potencjał przepływowy, potencjał sedymentacyjny (efekt Dorna), elektroforezę oraz elektroosmozę, które różnią się sposobem generowania ruchu.
Badanie potencjału Zeta – metody
Dostępne są dwie metody badania potencjału Zeta. Pierwsza wykorzystuje różnicę pomiędzy częstotliwością fali wysyłanej i rejestrowanej, czyli metoda laserowego efektu Dopplera podczas elektroforezy (ang. laser Doppler electrophoresis, LDE). Polega na rejestrowaniu zmiany częstotliwości fali światła lasera po przejściu przez badaną próbkę w odniesieniu do wiązki koherentnej, pochodzącej z tego samego źródła i przebywającej podobny dystans. Zmiany częstotliwości mierzone są dzięki zastosowaniu mieszania optycznego lub interferometrycznego. Drugą wykorzystywaną metodą jest elektroforetyczne rozpraszanie światła (ang. electrophoretic light scattering, ELS). W tej metodzie wykorzystuje się analizę prędkości poruszania się cząsteczek pod wpływem przyłożonego napięcia elektrycznego.
Zasada określania potencjału Zeta; od czego zależy potencjał elektrokinetyczny
Potencjał Zeta jest funkcją ładunku znajdującego się na powierzchni cząsteczki, warstwy adsorbowanej do niej przylegającej oraz kompozycji i natury medium. Potencjał Zeta zależy od stężenia jonów w roztworze i ich wartościowości, które wpływają na grubość warstwy dyfuzyjnej. Ponadto wpływ na wartość potencjału Zeta ma stężenie jonów wodorowych, które przekłada się na pH roztworu.